Kayseri, Sivas ve Ankara’yı Sarsan Depremin Ardından Başlayan Konut Krizi

Ali Can POLAT

Kahramanmaraş merkezli, 6 Şubat 2023’te yaşanan deprem, 11 ili etkiledi. Deprem, Hatay, Malatya ve Kahramanmaraş gibi şehirleri olumsuz etkilerken toplamda 850 bin yeni konut inşa sürecine girdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 6 Şubat 2023’teki depremlerin ardından yaptığı konuşmada, “319 bini bir yıl içerisinde olmak üzere toplamda 650 bin yeni konut inşa ederek depremzedelere teslim edeceğiz” ifadelerini kullandı. Ancak, geçen iki buçuk yıl içerisinde teslim edilen konut sayısı sadece 250 binde kaldı. Bu durumun temel nedenlerinden biri olarak müteahhitlerin hak edişlerini alamaması gösteriliyor. 6 Şubat depremlerinin ardından başlatılan konut inşaatları seferberliği sürecinde işler durma noktasına geldi. Milyarlık ihalelerle üstlenilen projelerde, müteahhitlerin hak edişlerini alamadıkları konusunda şikayetleri var. Binlerce konutun yapımını üstlenen firmalar, devlet tarafından ödenmesi gereken hak edişlerin aylardır geciktiğini ifade ederken bazı firmaların şantiyelerini kapatma noktasına geldiğini belirtiyorlar.

FORMÜL: KANAL İSTANBUL

İhale bedelleri milyarları bulurken yaşanan ödeme krizi, hem müteahhitleri hem de konut bekleyen depremzedeleri endişelendiriyor. Adını vermek istemeyen bir müteahhit, “Devlet sözünü tutmazsa biz nasıl ayakta kalalım? Bu şartlarda devam etmemiz imkânsız” değerlendirmesinde bulundu. Bu olumsuzluğu gidermek için iktidar, Kanal İstanbul’daki konut ihalelerini koz olarak kullanmaya başladı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin itirazlarına ve İSKİ’nin ‘Yasak’ uyarılarına rağmen Sazlıdere Barajı çevresi inşaat alanı olarak açıldı ve konutlar için yine iktidarın yakın olduğu 11 şirkete ihale verildi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yönelik İmamoğlu operasyonu sonrasında kazanılan bu konutlar ile yandaş işadamlarının desteklenmesi amaçlandı. Sazlıdere Barajı’nın çevresindeki su toplama havzasının içinde yer alan inşaat alanlarında, hızlı bir şekilde inşaatlar sürdürülüyor ve İstanbul’un su havzası yok ediliyor.

İnşaat süreci 27 Şubat’taki bu ziyaretten sonra başladı.

TAYYİP Erdoğan, 27 Şubat’taki ziyaretinde Nakkaş Otoyolu şantiyesine helikopterle geldi. Çevre Bakanı Murat Kurum ve Ulaştırma Bakanı Abdülkadir Uraloğlu ile birlikte ziyarete katılan Erdoğan, Bakan Uraloğlu ve ekibinden Kanal İstanbul projesi hakkında brifing aldı. Sadece 42 kilometrelik bir mesafede ulaşımı sağlayacak olan Nakkaş Otoyolu’ndaki ilerlemeye ilişkin bilgi aldı. Ayrıca, Rönesans Holding’in sahibi Erman Ilıcak ile otoyolun önemli aşamalarından biri olan 90’ar metrelik iki kule arasına yapılacak eğik köprünün yerinde incelemelerde bulundu. Bu ziyaretin ardından 19 gün sonra, 19 Mart’ta İBB’ye yönelik operasyon başlatıldı ve İmamoğlu ile birlikte birçok kişi gözaltına alındı. Sazlıdere Barajı, İstanbul’un içme suyu kaynakları arasından çıkarıldı ve imara açılarak bölgenin yapılaşmaya açılmasına karar verildi.

BİTMEDEN GARANTİSİ ARTIRILDI

Karar hızla hayata geçirildi. Çevre Bakanlığı, ihaleleri hızla tamamlayarak iş makinelerini Sazlıbosna havzasına soktu ve şantiyeler kurdu. İlk olarak 24 bin, ardından da 2.5 milyon metrekarelik ek bir alanda 6 bin konutun inşaatı başlatıldı. Bu yepyeni şehir, en az günlük 300 bin kişilik bir nüfusu hareketlendirecek ve Nakkaş Otoyolu bu yeni şehre ulaşım sağlayacak en önemli yollar arasında yer alacak. Sazlıbosna bölgesi, içme suyu toplamak için koruma havzasıyken, şimdi boş bir araziden geçen otoyolun etrafı binlerce konutun inşası ile doldu. Nakkaş Otoyolu ve içinde çoğu lüks konut olmak üzere yüzlerce işyerini barındıran inşaat projesi aynı sürede tamamlanacak. İstanbul’un en önemli içme suyu kaynağı olan Sazlıbosna havzası imara açılarak, günlük 90 bin araç geçiş garantisi verilen, henüz bitmeden bu garantinin 150 bine yükseltildiği, işletme süresinin de 15.5 yıldan 19 yıla çıkarıldığı Nakkaş Otoyolu için potansiyel müşteri de sağlanmış oldu.